‘Ik wil als eerste in de markt laten zien hoe het werkt’
In De Vonk vertelt wekelijks iemand over een beslissend moment in zijn of haar loopbaan. Deze week: Johan Kerver (62). Hij ontwikkelde een 3D-watermerktechnologie om plastic te herkennen dat geschikt is voor recycling.
De uitvinding waarmee Johan Kerver het probleem van afvalscheiding wil aanpakken is er niet opeens. Eigenlijk begint het in de jaren tachtig, als hij als Photoshop-expert watermerken maakt voor fotografen die plagiaat willen aantonen. Dit werkt zo goed dat hij besluit naar een groter verdienmodel te zoeken. Dat vindt hij in de wereld van laminaat, een enorme industrie waar namaak een probleem is. Dankzij een vergelijkbare techniek kunnen fabrikanten schending van hun intellectueel eigendom bewijzen.
‘In 2014 sprak ik iemand uit de afvalbusiness, die zei: zoiets zouden we moeten hebben om te kunnen sorteren’, vertelt Kerver. Deze passant bracht hem op een potentieel wereldverbeterend idee: hoogwaardig plastic herkenbaar maken voor afvalsorteerders.
Op één hoop
Momenteel eindigen alle soorten kunststof op één grote hoop. Je kunt het recyclaat dat dit oplevert wel gebruiken om bijvoorbeeld bermpaaltjes van te maken, maar geen voedselverpakkingen. Kunststof afkomstig van een verfemmer wil je niet als verpakking voor mayonaise. Daardoor gaat alleen al in Nederland naar schatting ruim 200 miljoen kilo hoogwaardig plastic verloren in de verbrandingsoven, zo blijkt uit een rekensom van het Afvalfonds.
‘Er zijn diverse buitenlandse partijen die met ons in zee willen. Vandaag nog’
Voor de toepassing van zijn techniek maakt Kerver gebruik van een licentie van een watermerkenleverancier, maar die trekt in 2019 de licentie in. ‘Die nam doodleuk mijn idee over. Ik ben lang heel boos geweest, maar achteraf ben ik hartstikke gelukkig.’ De breuk dwingt hem er namelijk toe een nieuw watermerk te ontwikkelen dat belangrijke verbeteringen heeft ten opzichte van het oude. Het oude was erg kostbaar en veroorzaakte bovendien een lelijke matheid in de kunststof, terwijl het nieuwe veel goedkoper en bijna onzichtbaar is.
Fitnessloopband
Anderhalf jaar geleden begon het testen met zijn start-up Filigrade. ‘Op een loopband waar normaal gesproken iemand zijn conditie mee opvijzelt’, vertelt Kerver. ‘Camera erop, zo’n voedselschaaltje eronder en dan kijken of het in beweging ook gelezen wordt. Ja dus.’ Intussen is de fitnessloopband vervangen door een grote machine en is de laatste testfase aangebroken. Hieraan doen naast de Wageningen Universiteit een twintigtal grote merken en retailers mee, waaronder supermarkt Jumbo — de rest is nog geheim.
Kerver wil aan zijn uitvinding verdienen door middel van licenties. Voor iedereen in de keten, van nasorteerders tot matrijzenmakers, is die gratis, behalve voor merkhouders. Voor hen is het aantrekkelijk, omdat zo het aanbod van gerecycled hoogwaardig kunststofgranulaat voor voedselverpakkingen zal groeien, en de prijs zal dalen. En dat is nodig, aangezien nieuw plastic momenteel nog altijd de goedkoopste optie is.
‘Zo wordt het voor merkhouders interessant over te stappen op gerecycled plastic. Met als bijkomend voordeel dat ze bij de consument goede sier kunnen maken. Ze weten dat consumenten het niet accepteren als ze puur vervuilend bezig blijven. De wereld verandert.’
Over vijf jaar de standaard
Zodra in Nederland genoeg partijen aan boord zijn, gaat Filigrade Europa in, waar Kerver verwacht dat deze manier van sorteren over vijf jaar de standaard is. Daarna is wat hem betreft de rest van de wereld aan de beurt. ‘Er zijn diverse buitenlandse partijen die met ons in zee willen, vandaag nog. Australië, Verenigde Staten, Zuid-Afrika, Canada. Als we willen, kunnen we overal tegelijk starten.’ Ook ziet hij mogelijkheden om technisch uit te breiden. Het gaat nu nog alleen om voedselverpakkingen, maar je kunt ook sorteren op bijvoorbeeld medisch afval of kunststof van afgedankte auto’s.
Maar daar is nu geen tijd voor. Kerver: ‘Als wij dat watermerk op de markt krijgen en de grote jongens het omarmen, dan stappen die niet meer zomaar over. Daarom is mij er veel aan gelegen om écht snelheid te maken. Ik wil als eerste in de markt laten zien hoe het werkt.’