Pas vanaf december te zien, maar het gaat er al maanden over: de politieke dramaserie Brussel. De reeks moet KPN op de kaart zetten als aanbieder van kwaliteitsprogramma’s. Scriptschrijver Leon de Winter kreeg carte blanche, net als regisseur Arno Dierickx momenteel bij de uitvoering van de grootschalige operatie.

Bij aankomst in de centrale hal van station Brussel Zuid worden treinreizigers direct herinnerd aan de aanslagen op luchthaven Zaventem en metrostation Maalbeek die aan tientallen mensen het leven kostten. Militairen met grote wapens vormen het weinig opbeurende ontvangstcomité. Toen de bommen afgingen, op die vierde dinsdag in maart, was de draaiperiode van de ambitieuze KPN-serie Brussel net begonnen.

‘De kans dat ik hier in Brussel een dakpan op m’n hoofd krijg, is groter dan dat er een bom naast mij afgaat’

Regisseur Arno Dierickx dacht geen seconde aan stoppen, vertelt hij een metroritje verderop, in het filiaal van een bekende hotelketen waar vandaag opnames plaatsvinden met actrices Johanna ter Steege en Carolien Spoor. “Ik ben me er continu van doordrongen dat de kans dat ik hier in Brussel een dakpan op m’n hoofd krijg, groter is dan dat er een bom naast mij afgaat. Zelfs na de aanslagen.”

Het zijn vooral de praktische gevolgen van de aanslagen waar drievoudig Gouden Kalf-winnaar Dierickx nu mee kampt. “Zaventem was een van onze locaties. Het was al helemaal afgesproken waar en wanneer we zouden filmen: precies daar waar die bom is afgegaan, maar dan twee weken later. Die locatie zijn we natuurlijk kwijt.” Maar ook het regelen van gewone filmlocaties, zoals een parkeerplaats, is lastiger geworden in de stad die volgens de regisseur merkbaar onder spanning staat. “Wat zes maanden geleden zo geregeld was, is nu heel ingewikkeld.”

De getergde stad vormt het decor van de gelijknamige serie die zich laat omschrijven als een caleidoscopisch geheel van verschillende verhalen over macht en politieke intriges. Naast Ter Steege en Spoor spelen onder anderen Hans Dagelet, Aus Greidanus, Nadja Hüpscher en Matthijs van de Sande Bakhuyzen mee. De rode draad is het verhaal van Ter Steege. Zij geeft gestalte aan Moniek van Dalen: bestuurslid van een grote oliemaatschappij en voornemens om Eurocommissaris te worden.

Uiteindelijk draait het om over de vraag waar we met Europa en de rest van de wereld naartoe evolueren, zegt Dierickx. “De serie speelt in op een gevoel dat er nu leeft, het gevoel dat het vele malen ingewikkelder is dan we beseffen. Er zijn zoveel factoren: het grote geld, politiek gekonkel, toeval, menselijke verhoudingen en verbintenissen, kleine persoonlijke drama’s die hele grote gevolgen hebben voor mensen in bepaalde posities. Dat zijn niet alleen de hoge politici, maar ook een zwerver op straat, een rechter, twee vluchtelingen of een oliemiljardair.”

Het politieke drama is in meerdere opzichten een bijzonder geval. In 80 dagen moet er gefilmd worden op maar liefst 92 verschillende locaties, behalve in Brussel ook in Den Haag, Rotterdam, Antwerpen en Spanje, dat door moet gaan voor Afghanistan. En er zijn minimaal 126 sprekende rollen, waarvan vele voor rekening van internationale acteurs, onder wie Alexander Lazarev, beter bekend als de ‘George Clooney van Rusland’, en de Britse Lily Travers.

Bovendien moet het resultaat opdrachtgever KPN in één keer op de kaart zetten als aanbieder van kwaliteitsprogramma’s. Het telecombedrijf gaf daarbij de artistieke verantwoordelijkheid volledig uit handen. Zoals de Amerikaanse streamingdienst Netflix de makers van House of Cards carte blanche gaf, kreeg ook scriptschrijver Leon de Winter de vrije hand. Als het maar binnen het budget bleef – wat volgens Dierickx, die op zijn beurt van De Winter alle vrijheid krijgt, in de praktijk nog wel een dingetje blijkt te zijn.

‘Meestal worden zowel films als series gemaakt vanuit een bepaalde angst. Angst voor de bezoekersaantallen en voor de kijkcijfers’

Door die vernieuwende aanpak zijn de verwachtingen nu al hoog gespannen. Toch staat actrice Carolien Spoor, die de dochter van Johanna ter Steege speelt, er ontspannen in. “Het is fijn dat het nu eens niet om kijkcijfers gaat”, vertelt ze tussen twee scènes door. “Deze serie wordt specifiek gemaakt voor de mensen die KPN al bezitten. Daarin zit een potentieel publiek van vijf tot zes miljoen mensen. Dat vind ik een heel prettige gedachte.”

Dierickx houdt zich vooral niet bezig met de vraag hoe hij ervoor kan zorgen dat die zes miljoen mensen straks ook gaan kijken. “Het komt hierop neer”, kondigt hij aan terwijl hij ongemerkt zijn lunch koud laat worden. “Meestal worden zowel films als series gemaakt vanuit een bepaalde angst. Angst voor de bezoekersaantallen en voor de kijkcijfers. Als je je de hele tijd daarover zorgen maakt, ga je er op een hele verkrampte manier in staan. Dat houdt in: is het niet te heftig? Snappen mensen het wel? Gaat het niet te snel? Gaat het niet te traag? Worden de klassieke dramaturgische regels wel toegepast?”

Een groot budget, maar geen enkele bemoeienis van een producent of omroep; geeft zoveel vrijheid niet ontzettend veel druk? “Een heel prettige druk. Precies het soort van druk dat je als maker wilt hebben. Er is niks vervelender dan werken onder omstandigheden waarbij iemand anders zegt dat je iets niet mag proberen. Je wílt risico’s durven nemen.”